Các phương tiện thông tin đại chúng đều dành những lời khen nức nở về công tác tổ chức chu đáo,ảinghiệmchoángngợpvớiASIADHàngChâty le keo malai hoành tráng và chuyên nghiệp của Trung Quốc. Thế nhưng vẫn chưa đủ để cảm nhận nếu không trực tiếp trải nghiệm và tham gia trong kỳ ASIAD 19 này với tư cách là một thành viên.
Trước khi quyết định tiếp tục tổ chức ASIAD 19 sau một năm tạm hoãn, cả thế giới quan ngại với việc Trung Quốc đóng cửa quá lâu sau đại dịch liệu có thể tổ chức được một đại hội thể thao tầm cỡ châu Á sau thời gian đó không? Thế nhưng, không ai khỏi bất ngờ với sự chuẩn bị chu đáo, hoành tráng mà không thiếu khoa học và đáng ngưỡng mộ. Theo cảm nhận của tôi, điều quan trọng nhất là tinh thần thể thao mang màu sắc châu Á và các quốc gia tham dự ngoài cái nhìn tổng thể bức tranh cần phải phát triển thể thao theo đặc trưng mỗi quốc gia, mà vẫn theo dòng chảy của châu Á vươn tầm thế giới, như thông điệp của đại hội: "Heart to heart, @future", (tạm dịch: từ trái tim đến trái tim, cùng hướng đến tương lai).
Đại hội xanh
Quay ngược trở lại với kỳ Olympic lần đầu tiên Trung Quốc tổ chức tại Bắc Kinh năm 2008. Thời điểm đó mọi người rất quan ngại khi truyền hình quốc tế liên tục đưa tin về độ ô nhiễm khủng khiếp của Bắc Kinh. Hình ảnh bầu trời luôn đục mờ như sương mù, người dân ra đường luôn mang khẩu trang, tình trạng kẹt xe đông đúc ở các khu trung tâm Bắc Kinh đã in trong tâm trí của nhiều người về một kỳ Olympic đầy bất trắc. Tôi nhớ thời điểm đó, một đồng nghiệp của tôi tham gia đoàn Việt Nam có kể lại, ở trong làng Olympic Bắc Kinh có một hồ nước khi mà đoàn đến thì mặt hồ rất trong xanh, thế nhưng qua một ngày hồ nước đã đóng rêu và phủ một lớp đục mờ do ô nhiễm. Trung Quốc đã phải sử dụng nhiều giải pháp, thậm chí cấm hoàn toàn xe gắn máy trong suốt thời gian diễn ra đại hội nhưng vẫn mang lại cảm giác bất an.
Đến nay, ở các thành phố của Trung Quốc hoàn toàn không còn xe máy và chỉ có xe máy điện. Tại Hàng Châu, không khí trong lành, sạch sẽ. Các phương tiện tận dụng tối đa năng lượng xanh, các mảng xanh chiếm phần lớn. Ở các khu vực công cộng, thùng rác được phân loại rác cụ thể. Trong làng và các khu vực thi đấu đều tận dụng những trang thiết bị tái chế. Và một trong những đặc thù của bất cứ đại hội thể thao nào là lễ khai mạc có bắn pháo hoa thì nay Trung Quốc là nước tiên phong trong việc không sử dụng pháo hoa tránh gây ô nhiễm môi trường, mà dùng hoàn toàn bằng công nghệ ánh sáng để tạo nên những màn pháo hoa không kém phần hoành tráng và đặc sắc.
Công nghệ
Công nghệ hiện đại nhất được tận dụng trong kỳ ASIAD 19 từ lễ khai mạc hoành tráng với công nghệ âm thanh, ánh sáng hiện đại như hình ảnh VĐV 3D khổng lồ châm đuốc, cho đến những việc nhỏ nhất. Thẻ đeo, trước đây trong các kỳ đại hội thể thao quốc tế các đoàn sẽ phải đăng ký, Ban tổ chức chủ nhà sẽ rà soát và in thẻ bằng giấy để gửi về cho các quốc gia, để khi sang tham dự đại hội sẽ kích hoạt riêng. Lần này, Ban tổ chức ngoài việc vừa sử dụng thẻ giấy chính, còn sử dụng thẻ mềm bằng cách kích hoạt trên các app điện thoại để khi có quên mang thẻ vẫn có thể sử dụng trên app để định dạng cá nhân hoặc dùng trong trường hợp bị mất, bị sai hoặc là chưa cấp kịp. Chưa kể, chỉ cần đeo thẻ và đi vào các khu vực thi đấu, bạn không cần phải cà thẻ vào máy quét, công nghệ nhận diện và nhận dạng tự khắc quét và báo ngay trên màn và hệ thống âm thanh bạn là ai, có vào đúng khu vực hay không.
Công nghệ đám mây đã được sử dụng nhiều trong các lĩnh vực khác, nhưng ở ASIAD 19 được phổ biến với mức độ tận dụng tối đa. Thông tin kết quả thi đấu, tin tức, thời gian xe bus chạy và các thông báo cập nhật theo thời gian thực. Đến nỗi, ngay cả khi chúng tôi đang xem trực tiếp tại nhà thi đấu, trọng tài vừa cho điểm số, chúng tôi chưa kịp nhìn bảng điểm thì các thành viên ở khu vực khác đã biết trước khi xem trên ứng dụng. Các bảng thông tin trong nhà ăn, trong khu nhà ở của các đoàn, kể cả bảng thông tin quảng cáo trong thành phố đều ngay lập tức hiển thị kết quả. Nhanh chóng còn hơn các thành viên chụp hình và gửi về báo cáo cho lãnh đạo đoàn theo dõi.
Kỷ luật và khoa học
Công tác tổ chức có lẽ là một trong những điểm son lớn về vận hành khoa học và ý thức kỷ luật. Trung Quốc đoạt 201 HCV, gấp 5 số lượng của đoàn về nhì nhưng tất cả các quốc gia đều không có việc ta thán về công tác điều hành tổ chức, về trọng tài và nhất là việc điều phối cho các đoàn tập luyện thi đấu, di chuyển, kiểm tra doping, trao huy chương ở các địa điểm làm ảnh hưởng đến thành tích của các nước.
Ý thức kỷ luật là một trong những yếu tố quan trọng, tạo nên thành công của ASIAD 19. Với gần 20.000 VĐV, HLV, quan chức, trọng tài thì sự điều phối và vận hành phải hết sức khoa học. Đặc biệt sự kỷ luật tuyệt đối trong thực thi nhiệm vụ đã tạo nên một kỳ đại hội hoàn hảo. Trong lễ khai mạc với 45 đoàn thể thao, Ban tổ chức quy định tối đa mỗi đoàn 120 người tham dự diễu hành. Núi công việc khổng lồ, từ điều hành hàng chục nghìn diễn viên, hệ thống âm thanh, ánh sáng, đến trăm nghìn khán giả và khách mời khác nhau. Khâu an ninh, giao thông mà không có lời than phiền thì… quả thật là đỉnh cao của công tác tổ chức.
Quảng bá văn hoá
Hàng Châu ngoài việc quảng bá hình ảnh của một đất nước với tiềm lực kinh tế, thể thao, công nghệ, việc tổ chức ASIAD 19 còn đem đến cảm nhận một nền văn hóa đặc sắc. Từ lãnh đạo cho đến tình nguyện viên và người phục vụ đều rất chuyên nghiệp, chu đáo.
Các tình nguyện viên, người phục vụ ở trong làng VĐV luôn cười rất tươi và thái độ rất nhã nhặn dù bất cứ hoàn cảnh nào. Những người phục vụ trong nhà ăn, hay làm vệ sinh ngoài đường khi gặp đều hỏi han chúng tôi cần gì hay không. Dịp Tết trung thu vừa rồi, đích thân phó thị trưởng và là phó trưởng làng đã đến khu vực đoàn để tặng quà và bánh trung thu cho đoàn. Trong làng đều có các chương trình văn nghệ, các khu vực triển lãm, vui chơi thư giãn. Điều làm chúng tôi tâm đắc, đó là từng thành viên của nước chủ nhà đều xác định trọng trách họ là đại sứ quảng bá cho hình ảnh đất nước thân thiện văn minh lịch sự, làm cho tất cả mọi người đều cảm thấy được trọng thị và ấm áp trong suốt thời gian dự đại hội.
Tầm nhìn
Đối với các quốc gia, tổ chức một đại hội thể thao là cơ sở để có thể vừa quảng bá hình ảnh đất nước, tăng cường du lịch tạo nên các giá trị thặng dư và nâng cấp, sửa chữa cơ sở vật chất phục vụ thể thao. Trung Quốc đã thực hiện đăng cai Á vận hội để huy động toàn bộ hệ thống, đẩy nhanh quy hoạch tổng thể và phát triển kinh tế xã hội cả một vùng, với sự đầu tư lớn tạo nên một sức bật cho cả thành phố.
Một bạn là quản lý cấp cao tại Trung tâm tình nguyện viên trong làng VĐV cho tôi biết, tại Hàng Châu, không chỉ những địa điểm thi đấu được xây mới mà cả khu dân cư được hình thành mới với cái tên thôn Á vận hội (Asian Athlete Village) gồm 37 tòa nhà, các khu trung tâm thương mại, cao ốc văn phòng, bệnh viện, trường học, các tuyến metro, bus được hình thành và đưa ngay vào sử dụng ngay khi kết thúc đại hội.